مشکلات شیردهی

اغلب از تغذیه با شیر مادر به‌عنوان طبیعی‌ترین پدیده دنیا یاد می‌کنند. اما این بدان معنا نیست که همیشه این پدیده به‌صورت طبیعی اتفاق می‌افتد. در واقع، مشکلات مربوط به شیردهی به خصوص در روزهای آغازین بسیار رایج است. دلیلش این است که نوزادان تازه متولد شده، دهان بسیار کوچکی دارند. به همین دلیل، برخی از آن‌ها نمی‌توانند نوک پستان مادر را به اندازه کافی وارد دهان خود کنند. همین امر باعث می‌شود که نوزاد، ناخواسته فشار زیادی به نوک پستان مادر وارد کرده و آن را زخمی کند. گاهی نیز نوزاد در ابتدا موفق به شیر خوردن و مکیدن شیر از سینه مادر نمی‌شود. همچنین ممکن است احساس کنید که بدنتان، شیر خیلی کم یا خیلی زیادی برای نوزاد تولید می‌کند. از یک قابله (ماما) یا مشاور شیردهی با تجربه بخواهید که به شما نشان دهد چگونه نوزاد را به‌طور صحیح روی سینه خود قرار دهید. با این کار، معمولاً مشکل به‌سرعت برطرف می‌شود. اگر مشکل حل نشد، وسائل کمکی زیادی وجود دارند تا به شما کمک کنند که در شیردهی به نوزاد خود، موفقیت شوید. به عنوان مثال، ممکن است قابله (ماما) یا مشاور شیردهی به شما توصیه کند که برای مدتی شیر را از سینه خود بدوشید و آن را با شیشه به کودک خود بدهید.

اگر تلاش شما برای شیر دادن به نوزاد فوراً جواب نداد، تسلیم نشوید. حتماً بیشتر تلاش کنید. تماس نزدیک با بدن شما برای تکامل روحی کودک شما مهم است و شیر مادر بهترین غذا برای نوزاد است. اکثر کلینیک‌ها پرستارانی دارند که در حل مشکلات شیردهی بلافاصله پس از تولد، تخصص دارند. همچنین می‌توانید از قابله (مامای) خود راهنمایی بخواهید. راه‌حل دیگر این است که با یک مشاور شیردهی خبره در ارتباط باشید. همچنین گروه‌های شیردهی وجود دارد که در می‌توانید آنجا با مادران دیگر صحبت کنید و ببینید که رعایت چه نکاتی به آن‌ها در شیردهی کمک کرده است. می‌توانید به‌عنوان مثال از طریق مراکز ملی پشتیبانی اولیه (Frühen Hilfen) با چنین گروه‌هایی در ارتباط قرار بگیرید.

اگر نوک پستان حساس باشد، ممکن است در اولین باری که به کودک خود شیر می‌دهید، احساس سوزش ایجاد شود. اگر نوک پستان درد شدیدی داشته باشد، به احتمال زیاد، نوزاد آن‌ها را زخمی کرده است. شاید وضعیت قرارگیری شما و کودکتان در هنگام شیردهی نادرست باشد، به‌طوری که شیر بسیار کمی از سینه خارج می‌شود. این امر باعث می‌شود که نوزاد بی‌حوصله شده و نوک پستان را بیش از حد بکشد. اما ناامید نشوید. یک تغییر وضعیت ساده در هنگام شیردهی، می‌تواند معجزه کند. در بسیاری از موارد، نوزاد پستان را به اندازه کافی به داخل دهان خود نمی‌برد و در نتیجه نوک پستان ساییده می‌شود. از کسی بخواهید که نحوه درست شیرخوردن نوزاد را به شما نشان بدهد. یک راه مراقبت از نوک پستان‌های حساس این است که قبل و بعد از شیردهی چند قطره از شیر مادر را روی نوک پستان بریزید و آن را مالش و ماساژ بدهید. پس از شیردهی، اجازه دهید نوک پستان‌ها با جریان هوا خشک شوند یا آن‌ها را با ضربات آرام حوله، با احتیاط خشک کنید. در کنار این، پمادهای مخصوص نوک پستان و کمپرس‌های درمانی نیز وجود دارند که بسیار کمک می‌کنند.

اگر پستان‌های شما متورم و حساس شده‌اند، دلیل آن می‌تواند «احتقان پستان» باشد. در این عارضه، شیر به‌درستی از پستان خارج نمی‌شود. اگر کودک با مکیدن، سینه شما را به اندازه کافی خالی نکند، احتمال دارد که احتقان پستان رخ دهد. سفت و دردناک شدن پستان‌ها، بروز لکه‌های قرمز و گاهی گرمای زیاد سینه، از علائم احتقان پستان هستند. اجازه دهید که قابله (ماما) یا مشاور شیردهی، نحوه تخلیه پستانی را که دچار احتقان شده، به شما نشان دهد. ضمناً می‌توانید شیر خود را با شیردوش بدوشید. احتقان پستان، عارضه خطرناک نیست. اما اگر در خوددرمانی احتقان پستان مشکلی پیش بیاید، می‌تواند معضلات جدی‌تری ایجاد کند. به عنوان مثال، ممکن است گرفتار ورم پستان، تب و آبسه‌های چرکی شوید. برای درمان همه این مشکلات حتماً باید به پزشک مراجعه کرد.

در بیشتر خانم‌ها، نوک پستان برجسته است و با لمس کردن، برجسته‌تر نیز می‌شود. در نوک پستان صاف یا معکوس، نوک سینه صاف بوده و یا حتی به سمت داخل فرو رفته است. این امر می‌تواند شیر خوردن را برای نوزاد دشوار کند زیرا در این حالت نمی‌تواند نوک پستان را به اندازه کافی در دهان خود فرو ببرد. برای بیرون کشیدن نوک پستان‌ها، می‌توانید مثلاً آن‌ها را بین انگشت اشاره و انگشت شست خود بچرخانید تا سفت‌تر و برجسته‌تر شوند، یا می‌توانید روی آن‌ها یک تکه یخ بمالید. قابله (ماما) یا مشاور شیردهی، ممکن است یک «محافظ نوک پستان» را به‌عنوان وسیله کمکی در آغاز شیردهی توصیه کند. «محافظ نوک پستان» از سیلیکون ساخته شده و به شکل یک نوک پستان بزرگ است. وقتی این محافظ روی نوک پستان قرار گرفت، لبه صاف آن به پستان می‌چسبد. بر روی سر پستان این محافظ، سوراخ‌هایی تعبیه شده تا شیر مادر از آن‌ها عبور کند. به محض این‌که شیردهی به خوبی پیش رفت، دیگر نیازی به «محافظ نوک پستان» ندارید. سپس باید محافظ را به سرعت از کنار گذاشته و بدون آن به شیردهی ادامه دهید. قابله (ماما) می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند.

اگر نوزاد در هنگام شیردهی بی‌قرار شود یا گریه کند، بسیاری از مادرها دل‌نگران می‌شوند. اولاً باید تاحد امکان آرامش خود را حفظ کنید و بدور از شتابزدگی، علت بی‌قراری او را دریابید. به عنوان مثال، مواقعی پیش می‌آید که وقتی سینه‌های مادر شیر زیادی تولید می‌کنند، به نوزاد فشار می‌آید. در چنین حالتی، دوشیدن شیر اضافی می‌تواند مشکل را برطرف کند. اما دلایل مختلف دیگری نیز برای این بی‌قراری وجود دارد. ممکن است که حالت قرارگیری کودک در بغل شما نادرست باشد یا خیلی از فاصله او از پستان زیاد باشد. در چنین مواردی، قابله (ماما) یا مشاور شیردهی می‌تواند به شما کمک کند تا متوجه شوید که چه حالتی از بدن، برای شیردهی مناسب‌تراست.

این‌که نوزادان شیر را بالا می‌آورند یا استفراغ می‌کنند، می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. گاهی اوقات هنوز اسفنکتر ورودی معده، به‌درستی عمل نمی‌کند. یکی دیگر از دلایل شایع استفراغ این است که نوزاد هوای زیادی را همراه شیر می‌بلعند. اگر کودک شما شش ساعت به‌طور مکرر استفراغ کرد، حتماً باید به پزشک اطفال مراجعه کنید یا به اورژانس بروید تا علت استفراغ مشخص شود.

نوزادان مخصوصاً در روزهای اول پس از تولد، هنگام شیر خوردن، روی سینه مادرشان چرت می‌زنند. شاید دلیلش این است که هنوز یک ریتم خواب ثابت در آن‌ها شکل نگرفته است. شاید هم مکیدن شیر از سینه مادر، برایشان کار دشواری است. یا ممکن است نوزاد نتواند به‌درستی به نوک پستان برسد. به همین دلیل از شیر خوردن منصرف شده و می‌خوابد. بنابراین مهم است که هنگام شیردهی، وضعیت بدن خود را بررسی کنید. اگر احساس می‌کنید که نوزاد، خیلی کم شیر خورده است، می‌توانید به آرامی او را بیدار کنید. برای این کار، او را از سینه خود جدا نموده و صبر کنید تا بیدار شود و برای شیرخوردن بیشتر آماده شود. اگر نوزاد شما، به‌خصوص در شب، خیلی سریع به خواب می‌رود، شاید بد نباشد که چند روز در حالت نشسته به او شیر بدهید.