HEDI - روند شیرخوردن و اشتهای نوزاد

اشتهای کودک همیشه یکسان نیست. در دوازده ماه اول زندگی، اشتهای نوزاد دائماً تغییر می‌کند. از این گذشته، هر کودکی متفاوت است. در سه تا چهار هفته اول پس از تولد، با نوزاد خود و نیازهای او آشنا می‌شوید. با سپری شدن این مدت، بسیار راحت‌تر، پیام‌ها و اشارات او را تشخیص خواهید داد. بعد از آن، شیردهی آنقدر برای شما عادی می‌شود که دیگر اصلاً لازم نیست زیاد به آن فکر کنید. بهتر است از کسی که تجربه زیادی در مورد شیردهی در چند هفته اول دارد، کمک بگیرید.

از کجا بفهمم که نوزاد گرسنه است؟

بیشتر نوزادان، وقتی شیر می‌خواهند، علامت‌های واضحی از خود نشان می‌دهند. آن‌ها بی‌قرار می‌شوند و لب‌هایشان را می‌لیسند و می‌مکند. برخی از کودکان، انگشت می‌خورند و یا اشیاء را به دهان می‌گیرند. بیشتر نوزادان تا زمانی که به این علامت‌ها توجه شود، گریه نمی‌کنند. اما نکته مهم این است: هر بار که کودکتان بی قرار می‌شود، نباید فوراً به او شیر بدهید. به‌ویژه اگر تازه شیر خورده است. البته، گریه یا بی‌قراری او می‌تواند نشانه این باشد که دوباره شیر می‌خواهد، اما می‌تواند دلایلی دیگری نیز داشته باشد. شاید دلش برای آغوش شما تنگ شده باشد. شاید دوست دارد که او را بغل کنید و راه ببرید. شاید پوشک او را باید عوض کنید یا تنهایی خوابش نمی‌برد.

دفعات شیردهی

نوزادانی که تازه متولد شده‌اند، مکرر شیر می‌خورند. معده آن‌ها کوچک است و می‌توانند فقط مقدار کمی شیر در خود نگه‌دارند. با این حال، اگر تولید شیر شما با گذشت زمان زیاد شود، تعداد دفعات شیردهی کم شده و نوزاد در هر وعده مقدار بیشتری شیر می‌خورد. البته، هر نوزادی متفاوت است و همچنین تفاوت‌های زیادی بین خانم‌ها از نظر میزان تولید شیر در هر دوره زمانی وجود دارد. بهتر است که شرایط خود و فرزندتان را همانطور که هست، بپذیرید. فقط مهم است که نوزاد به طور منظم وزن بگیرد. این موضوع نیز در قالب معاینات دوره‌ای نوزادان بررسی می‌شود. اگر قابله (ماما) دارید، او نیز رشد سالم کودک شما را تحت نظر دارد. علاوه بر وزن گرفتن، می‌توانید از طریق پوشک کودک خود متوجه شوید که آیا به اندازه کافی شیر می‌خورد یا خیر. نوزادان حدوداً هر نیم ساعت یکبار پوشک خود را خیس می‌کنند. بنابراین، باید قبل از هر وعده شیردهی، پوشک آن‌ها را عوض کرد. بیشتر کودکان در چند هفته اول زندگی خود، چندین بار در روز اجابت مزاج دارند. اگر احساس می‌کنید که دلبندتان با خوردن شیر از سینه سیر نمی‌شود، با یک قابله (ماما) یا مشاور شیردهی صحبت کنید. او با مشاهده یک وعده شیردهی یا با وزن کردن نوزاد، بررسی می‌کند که آیا کودک شما شیر کافی دریافت می‌کند یا خیر. تخلیه مکرر سینه، باعث تحریک تولید شیر می‌شود. نکته مهم این است که برای شیر دادن، وقت بگذارید و اجازه دهید تا کودک در آرامش شیر بخورد. هنگام شیردهی، نگذارید که زود به خواب برود. اگر نوزاد با سرعت شیر می‌خورد، بهتر است در این بین کمی استراحت کنید و به نوزاد شیر ندهید. نوزادان به زمان کافی برای مکیدن شیر نیاز دارند تا بتوانند احساس سیری کنند.

مقدار شیر مورد نیاز نوزاد

تقریباً هر مادری می‌تواند مقدار شیر لازم را برای نوزاد خود تولید کند به شرط آن‌که بخواهد نیازهای مختلف کودک خود را برآورده کند. فواصل شیر خوردن، طول مدت هر وعده شیر یا مقدار آن در هر وعده عامل تعیین‌کننده نیست، بلکه میزان مصرف روزانه کودک مهم است. به همین دلیل قابله‌ها (ماماها) و مشاوران شیردهی هشدار می‌دهند که نباید نوزاد را هر بار قبل و بعد از شیردهی، وزن کنید تا ببینید چقدر شیر خورده است. همین که قابله (ماما) و یا پزشک اطفال، وزن کودک را به طور منظم بررسی کنند، کفایت می‌کند.

تغییرات قابل‌توجه در روند شیرخوردن

کودک شما مراحل رشد مهیجی را به‌ویژه در سال اول زندگی، طی می‌کند. خواهید دید که اشتهای فرزندتان در این مراحل تغییر می‌کند. این حالت، غیرعادی نیست. استرس نیز بر روند شیرخوردن کودک تأثیر می‌گذارد. همچنین، عوامل محیطی باعث تغییر در روند شیرخوردن نوزاد می‌شوند. به عنوان مثال، گرمای زیاد باعث می‌شود که اطفال تمایل بیشتری به شیرخوردن نشان دهند. اگر کودک شما به‌طور کامل از شیر مادر تغذیه کند، نیازی به خوردن سایر مایعات نخواهد داشت. با شیردهی مکرر، کودک عمدتاً آب موجود در شیر را جذب می‌نماید که تشنگی او را برطرف می‌کند. همچنین اگر کودک شما فقط از تغذیه نوزاد شیرخواره مصرف کند، در هوای گرما مشکل خاصی نخواهد داشت. اما اگر غذای مکمل هم می‌خورد، وقتی هوا گرم است، باید آب یا دمنوش شیرین‌نشده نیز به او بدهید.

تشخیص کمبود مایعات در بدن نوزاد

با ارزیابی علائم مختلف در نوزادتان، می‌توانید متوجه شوید که آیا او به مایعات بیشتری نیاز دارد یا خیر. یکی از نشانه‌های مهم کمبود مایعات در نوزاد این است که او بسیار کم ادرار می‌کند و این‌که رنگ ادرارش بسیار زرد است. همچنین ملاج فرورفته، یعنی فرورفتگی در قسمتی از سر نوزاد که هنوز نرم است و با استخوان پوشانده نشده، نشان می‌دهد که کودک شما مایعات بسیار کمی دریافت کرده است. اگر متوجه این علائم شدید، کودک شما نیاز به شیر بیشتری دارد. اگر برای شیردهی به نوزاد، مجبور شدید که شب او را بیدار کنید، اشکالی ندارد. اما اگر فرزند شما به مدت یک روز تمام چیزی نخورده باشد یا اگر با گذشت شش ساعت، پوشک خود را خیس نکرده باشد، باید با پزشک اطفال یا قابله (مامای) خود تماس بگیرید. همچنین اگر رنگ ادرار او بسیار تیره بوده و بوی تندی داشته باشد، باید با پزشک یا قابله (ماما) تماس بگیرید.