شیر مادر بهترین شکل تغذیه برای کودک شماست. برای نوزاد، کنار مادر بودن، مفید است و شیر مادر سالمترین غذایی است که میتوانید به او بدهید. اگر میخواهید به کودکتان با شیشه، شیر بدهید یا مجبور به این کار هستید، بهتر است از شیری که از مادر دوشیده شده، برای تغذیه او استفاده کنید. تغذیه نوزاد شیرخواره بهصورت آماده نیز در بازار موجود است، اما این تغذیه، به هیچوجه جایگزین همتراز شیر مادر نیست. اگر قصد دارید شیر خود را بدوشید و برای این کار، میخواهید دستگاه شیردوش بخرید، باید از قبل محصولات مختلف را بررسی کنید. مهم است که مدلی از شیردوش پیدا کنید که بتوانید با آن راحت کار کنید. همچنین میتوان دستگاه شیردوش را اجاره کرد. از قابله (ماما) یا مشاور شیردهی خود بپرسید که از کجا میتوانید دستگاه شیردوش امانت بگیرید یا از داروخانه جویای آن شوید. اگر نسخه پزشک داشته باشید، بیمه درمانی، هزینههای این بخش را پوشش میدهد.
استفاده از شیردوش در خیلی از جاها بهدرد میخورد
بسیاری از مشکلات شیردهی را میتوان با دوشیدن شیر حل کرد. مثلاً اگر کودکتان بعد از تولد از شما جدا شود، دوشیدن شیر راه حل خوبی است. مواردی پیش میآید که ابتدا نوزاد نیاز به درمان در بخش کودکان یا بخش مراقبتهای ویژه داشته باشد. به نوزادان بسیار نارس و اطفالی که جثه بسیار کوچک داشته و یا بیمار هستند، با شیشه یا از طریق سوند شیر داده میشود. سوند، لولهای است که از بینی عبور کرده و وارد معده میشود. دوشیدن شیر بدن شما را تحریک میکند که شیر تولید کند. هنگامی که کودک به اندازه کافی قوی شد، عادت میکند که از سینه مادر شیر بخورد. اگر دچار احتقان پستان شدید، دوشیدن شیر، شما را تسکین میدهد. از این گذشته، چنانچه با مشکلات دیگری در گذاشتن نوزاد روی سینه خود مواجه شدید، دستگاه شیردوش میتواند کمکتان کند. سپس از قابله (ماما) یا مشاور شیردهی، مشاوره دقیق بگیرید. علاوه بر این، استفاده از شیردوش فرصت خوبی ایجاد میکند تا دیگران نیز بتوانند از کودک شما مراقبت کنند. به عنوان مثال، برای اینکه بتوانید بدون کودک خود به سر کار بروید یا در یک جلسه کاری شرکت کنید. برای بسیاری از خانمها، در ابتدا حتی تصور دوشیدن شیرشان عجیب است. اما اکثر آنها به سرعت به آن عادت میکنند و از وجود این امکان، خوشحال هستند.
کدام شیردوش برای من مناسب است؟
شیردوش انواع مختلفی دارد. در یک سو، شیردوشهایی وجود دارند که دستی هستند و در سوی دیگر این طیف، شیردوشهای برقی کوچک قرار دارند. هر دو نوع آنها بسته به شرایط کاربردی هستند. تفاوت شیردوشها در قیمت و طرز کار آنهاست. برخی از خانمها نوع دستی را دوست دارند و برخی دیگر، شیردوش برقی را ترجیح میدهند. اگر به دلیل پزشکی نیاز به شیردوش دارید، میتوانید از داروخانه یک شیردوش بادوام و قوی برای استفاده منظم امانت بگیرید. بیمه درمانی شما، هزینههای تهیه شیردوش و به اصطلاح «لوازم نوک سینه» را پوشش میدهد. به دلایل بهداشتی، این لوازم را نمیتوان اجاره کرد، بلکه فقط امکان خرید آنها وجود دارد. از پزشک خود بخواهید که در نسخه هر دو حالت را ذکر کند. این امکان برای شما وجود دارد که بین شیردوش یک طرفه و شیردوش دوتایی، یکی را انتخاب کنید. برای نوزادان دوقلو، تقریباً همه شرکتهای بیمه درمانی، هزینه یک مجموعه شیردوش دوتایی را پرداخت میکنند. با این حال، برای هر خانمی که به طور مداوم شیر میدوشد، ارزش آن را دارد که از یک شیردوش دوتایی استفاده کند. زیرا سینه شیر بیشتری تولید میکند و در زمان پمپاژ کردن شیر صرفهجویی میشود.
رعایت بهداشت مهم است
اطمینان حاصل کنید که تمام قسمتهای شیردوش که با پستان و شیر در تماس هستند، تمیز و عاری از میکروب باشند. شیردوش را بعد از استفاده، ابتدا با آب سرد و سپس با آب داغ و مایع ظرفشویی بشویید و سپس دوباره با آب داغ، آب بکشید. باید روزی یک بار، قطعات شیردوش را در ماشین ظرفشویی در دمای 60 درجه سانتیگراد شسته و یا در دستگاه استریل بخار برقی مخصوص شیردوش نظافت کنید. دستگاه استریل بخار برقی را میتوانید از فروشگاههای لوازم برقی تهیه کنید. ظروفی که شیر را در آن نگهداری میکنید، نیز باید تمیز باشند. برای نگهداری از شیر مادر میتوانید از انواع شیشه شیر استفاده کنید. کیسههای ذخیره شیر نیز وجود دارند که از همان ابتدا در هنگام خرید، استریل هستند. این کیسهها بهویژه برای انجماد شیر مادر مفید هستند.
مدت زمان نگهداری شیر
شیری را که دوشیدهاید، میتوان بهمدت هشت ساعت در دمای اتاق نگهداری کرد. در یخچال معمولی و در دمای 4 درجه سانتیگراد، شیر بیش از 72 ساعت تازه میماند. البته نباید آن را در درب یخچال قرار دهید. هوای محیط درب یخچال گرمتر از داخل آن است. میتوانید شیر مادر را تا چهار هفته در فریزر نگهداری کنید. در یک فریزر واقعی با دمای حداقل 18- درجه سانتیگراد، میتوان آن را تا شش ماه نگهداری کرد. احتمالاً در بیمارستان یک برگه راهنما دریافت خواهید کرد که حاوی توصیههای مربوط به نحوه نگهداری شیر مادر است. اطلاعات ارائهشده در آن برگه ممکن است با اطلاعات ارائهشده در اینجا اندکی متفاوت باشد. اصلاً مسئلهای نیست. در هر مورد که شک داشتید، طبق برگه راهنمای بیمارستان عمل کنید.
درآوردن شیر از فریزر و آماده کردن آن برای تغذیه نوزاد
اگر میخواهید شیر منجمد را آب کنید، بهتر است از شب قبل آن را از فریزر خارج کرده و یک شب در یخچال معمولی قرار دهید. اگر کیسه یا ظرف شیر را در دستگاه گرمکن بطری قرار دهید، این کار سریعتر انجام میشود. لازم است بدانید شیری را که از حالت انجماد خارج شده، میتوان فقط بهمدت 24 ساعت در یخچال نگهداری کرد. اگر میخواهید شیر را گرم کنید، باید با احتیاط این کار را انجام دهید. ظرف بخار (بن-ماری) بهترین روش است. همچنین میتوانید از یک دستگاه گرمکن بطری برای آماده کردن شیر استفاده کنید. دمای دستگاه گرمکن بطری باید حدود دمای بدن، یعنی تقریباً 37 درجه سانتیگراد، باشد. به مجرد آنکه شیر گرم شد، باید سریع آن را سریعاً به نوزاد بدهید. وقتی شیردهی بهصورت کامل تمام شد، باید بقیه شیر را دور بریزید.