مراقبت از دندان نوزاد

اولین دندان‌های کودک شما بسیار حساس هستند. اگرچه این دندان‌های به اصطلاح شیری در سن پنج تا دوازده سالگی می‌افتند و دندان‌های دائمی جای آنرا می‌گیرند، اما دندان‌های شیری نیز از سنین پایین نیاز به مراقبت خوب دارند. به محض اینکه اولین دندان‌های کودک شما ظاهر شود، باید مسواک زدن را به گونه‌ای آموزش دهید که برای او سرگرم کننده باشد. هر چه دندان‌های شیری سالم‌تر باشند، برای دندان‌های دائمی بهتر است. در معاینات احتیاطی کودکان نکاتی را در مورد نحوه مراقبت بهتر از دندان‌ها به شما ارائه می‌دهد. اولین مراجعه دندان‌پزشک در سن دو یا سه سالگی ضروری است. 

به نظر می‌رسد اکثر نوزادان بدون دندان به دنیا می‌آیند. اما در واقعیت، در این برهه از زمان همه دندان‌های شیری در استخوان فک قبلا وجود دارند و دندان‌های پیشین تقریباً به طور کامل رشد کرده‌اند. اما آنها هنوز در لثه پنهان هستند. وقتی کودک شما شش تا هشت ماهه شد، تاج‌ دندان‌ها به آرامی بیرون می‌آیند. اولین دندانی که از لثه خارج می‌شود، معمولاً یک دندان پیشین است. به تدریج سایر دندان‌ها به دنبال آن بیرون می‌آیند. بیشتر در پایان اولین سال زندگی کل هشت دندان پیشین دیده می‌شوند. با این حال، رشد دندان از کودکی تا کودک دیگر متفاوت است. در برخی کودکان سریع‌تر و در برخی دیگر کند‌تر پیش می‌رود. هنگامی که کودک شما حدود سه سال دارد، دندان‌های شیری که از بیست دندان شیری تشکیل شده اند، به طور کامل دیده می‌شوند. در این مرحله دندان‌های دائمی در حال رشد در زیر دندان‌های شیری هستند.

اینکه دندان‌های شیری در نهایت با دندان‌های دائمی جایگزین می‌شوند به این معنی نیست که آنها بی‌اهمیت هستند. کودک شما به آنها نیاز دارد برای غذا خوردن و صحبت کردن. علاوه بر این، دندان‌های شیری به عنوان نگهدارنده مکان دندان‌های دائمی عمل می‌کنند. فضای زیادی در فک کوچک نوزاد یا کودک نوپا وجود ندارد. اما با گذشت زمان، فک رشد می‌کند. این باعث می‌شود دندان‌های شیری از هم جدا شوند و در نتیجه مجموعه‌ای از دندان‌ها با شکاف ایجاد می‌شود. دندان‌های جدید دائمی، بزرگ‌تر و پهن‌تر هستند، به طوری که به تدریج دوباره یک ردیف بسته از دندان‌ها تشکیل می‌شوند. از دندان‌های شیری نیز باید مثل دندان‌های دائمی به خوبی مراقبت کرد. اگر دچار پوسیدگی دندان هستید، حتماً باید در مطب دندان‌پزشکی وقت بگیرید. پوسیدگی دندان در دندان‌های شیری نیز باید درمان شود. در غیر این صورت این خطر وجود دارد که باکتری‌های پوسیدگی بعداً به دندان‌های دائمی آسیب بزنند. در صورتی که لثه یا ریشه دندان‌های کودک شما ملتهب باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.

اکثر نوزادان اولین دندان‌های خود را در حدود پنج ماهگی در می‌آورند. این فرآیند «دندان درآوردن» نامیده می‌شود. برای برخی از نوزادان، این امر به آسانی پیش می‌رود. برای برخی دیگر، این یک عذاب واقعی است. معمولاً دندان در‌آوردن توسط بی‌قراری، بد خوابیدن، تولید بزاق زیاد و جویدن اجسام سخت اعلام می‌شود. این جویدن نه تنها خارش و درد دهان را برطرف می‌کند. بلکه باعث می‌شود که دندان‌ها از طریق لثه راحت‌تر عبور کنند. در این مدت، اغلب می‌توانید تورم‌های کوچک یا برآمدگی‌های سبک را در دهان نوزاد مشاهده کنید. پشت آن دندان‌هایی وجود دارد که از طریق لثه ظاهر می‌شوند. معمولاً پس از چند روز، ناراحتی نوزاد شما از بین می‌رود و دندان نمایان می‌شود.

در برابر درد دندان در‌آوردن، «حلقه‌های دندان درآوردن» کمک می‌کند که کودک می‌تواند روی آن بجود. اگر آن را خنک کنید، حتی برای کودک شما راحت‌تر خواهد بود. علاوه بر این، می‌توانید لثه‌های کودک خود را به آرامی با یک انگشت ماساژ دهید. بسیاری از کودکان هنگام دندان درآوردن هیچ مشکلی را تجربه نمی‌کنند. برخی درد را تجربه می‌کنند و در نتیجه تحت فشار استرس قرار می‌گیرند. این به نوبه خود می‌تواند سیستم ایمنی کودک را تحت فشار قرار دهد. این باعث می‌شود تا آنها بیشتر مستعد ابتلا به عفونت‌ها شوند که می‌تواند با تب یا اسهال همراه باشد. با این حال، استعداد ابتلا به عفونت ممکن است به این دلیل نیز باشد که کودکان در طول دندان درآوردن، مکرراً اشیاء را در دهان خود قرار می‌دهند. بیشتر علائم بی‌ضرر هستند. با این حال، اگر کودک شما به مدت چند روز دارای درجه حرارت بالا یا اسهال است، باید به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.

فلوراید یک ماده طبیعی است که در برخی غذاها و آب وجود دارد. از جمله موارد دیگر، این ماده به سفت شدن مینای دندان کمک می‌کند و آن را کمتر مستعد اسیدها می‌کند. حتی کوچکترین مقدار فلوراید دندان‌ها را در برابر باکتری‌های پوسیدگی در بزاق مقاوم می‌کند. به منظور رشد سالم دندان‌ها و مقاوم شدن در برابر پوسیدگی، باید به نوزادان فلوراید داده شود، حتی قبل از مشاهده اولین دندان‌های پیشین. در طول معاینه احتیاطی U2، پزشک متخصص اطفال با شما صحبت می‌کند که آیا کودک شما به فلوراید اضافی احتیاج دارد و آیا به عنوان مثال باید به صورت قرص به آن داده شود.

کودک شما بسیاری از رفتارهای شما را کپی می‌کند. به همین دلیل مهم است ببیند که شما چگونه از دندان‌های خود مراقبت می‌کنید. دندان‌های خود را سالم نگه دارید و حداقل دو بار در روز دندان‌های خود را مسواک بزنید، بهتر است در حضور کودک خود انجام بدهید. اگر مجبور شدید پیش دندان‌پزشک بروید، خوب است که نوزاد خود را با خود ببرید. از این طریق، بلافاصله با این محیط آشنا می‌شود. جدا از آن باید از روز اول از مکیدن پستانک یا لیسیدن قاشق کودک و سپس چسباندن آن به دهان کودک خودداری کنید. حتی با بهترین مراقبت از دندان احتمال دارد که باکتری‌های پوسیدگی در دهان شما وجود داشته باشد و سپس آنها را به کودک منتقل کنید.

مراقبت از دندان‌های شیری با اولین دندان شروع می‌شود. اما حتی قبل از اینکه اولین دندان دیده شود، می‌توانید محل جویدن کودک خود را با یک دستمال یا پنبه تمیز کنید. سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید و اجبار نکنید. کنجکاوی طبیعی کودک شما برای جستجو و قرار دادن چیزها در دهان او به این امر کمک می‌کند. کودک شما باید به آرامی عادت کند. هیچ کاری نباید در برابر مقاومت کودک شما انجام شود. خمیر دندان و مسواک مخصوص نوزادان با موهای بسیار نرم وجود دارد. خمیر دندان نباید شیرین یا طعم‌دار شود. خوب می‌شود، اگر برای مسواک زدن دندان‌ها زمان معینی را تنظیم کنید تا کودک شما به آن عادت کند. به عنوان مثال، می‌تواند بخشی جدایی ناپذیر از رفتن به رختخواب باشد. ابتدا مسواک زدن، سپس قصه قبل از خواب، کتاب تصویری یا آهنگ قبل از خواب و سپس خوابیدن، یک مراسم زیبا در دوران کودکی است.

بهترین محافظت از دندان‌ها زمانی است که کودک شما حتی به نوشیدنی‌های شیرین یا آب میوه‌ها عادت نکند. در صورت امکان، فقط چای شیرین‌نشده و آب بدون گاز به او بدهید. هر زمانی که کودک شما غذای شیرین می‌خورد، باید بعد از آن دندان‌های او را مسواک بزنید. اگر در حال حاضر این امکان وجود ندارد، حداقل از کودک خود بخواهید دهان خود را با آب بشوید. کودک شما فقط به ندرت باید شیرینی بخورد. باکتری‌های موجود در دهان کودک شما از قند برای تولید اسیدها استفاده می‌کنند که به دندان‌های او حمله می‌کنند. کلسیم کافی و در حد امکان شکر کمتر، برای رشد دندان‌ها مفید است. مقدار کافی کلسیم در شیر مادر و تغذیه نوزاد شیرخواره وجود دارد. با بزرگ شدن کودک خود، می‌توانید انواع مختلفی از سبزیجات مانند کلم بروکلی و رازیانه را که دارای کلسیم زیادی هستند به او تغذیه کنید. از حدود ماه دهم، باید کودک خود را به غذاهای جامد عادت دهید. این برای رشد ماهیچه‌های فک مهم است. بین وعده‌های غذایی باید وقفه‌هایی وجود داشته باشد که در آن کودک شما چیزی نخورد. این باعث می‌شود که دندان‌ها بازیابی شوند. به کودک خود شیشه شیر یا فنجان نوک‌دار ندهید. اینها هر چند مفید هستند. اما تأثیر بدی بر موقعیت دندان‌ها و فک‌ها دارند. وقتی کودک شما حدود یک ساله می‌شود، باید نوشیدن را از کاسه، فنجان و لیوان یاد بگیرد.